خطبه های نماز جمعه شهرستان گرمی مورخه 12/07/1392
اسامی عالم آخرت در قرآن
انسان موجود ابدی است و حیات اصلی آن در عالم دیگر است و بدون شک به آن عالم سفر نموده و در آن عالم ماندگار خواهد بود . میلیونها انسان پیش از ما به آن عالم رفته و ما نیز آماده رحلت و سفر به آن عالم هستیم. نکته مهم و قابل توجه این است که از ویژگیهای آن عالم این است که خودمان با رفتار و کردار و باورهایمان آن عالم را می سازیم. و آن عالم در همین دنیا ساخته می شود و حقیقتی جز این دنیا ندارد.
استاد شهید علامه متفکر آیت الله مطهرى (ره) در کتاب عدل الهى در بحث عذاب از خاطرات استادش مرحوم حاج میرزا على آقا شیرازى (ره) که وى را علاوه بر فضل علمى در ایمان و زهد و طاعت نمونه اهل یقین و یادگار سلف صالح مى شناسد و خود را مرید آن عالم جلیل القدر مى داند، نقل مى کند:
ایشان یک روز ضمن درس در حالى که دانه هاى اشکشان بر روى محاسن سفیدشان مى چکید، این خواب را نقل کردند، فرمودند: در خواب دیدم مرگم فرا رسیده است . مردن را همان طورى که براى ما توصیف شده است در خواب یافتم . خویشتن را جدا از بدنم مى دیدم و ملاحظه مى کردم که بدن مرا به قبرستان براى دفن حمل مى کنند. مرا به گورستان بردند و دفن کردند و رفتند. من تنها ماندم و نگران که چه بر سر من خواهد آمد. ناگاه سگى سفید را دیدم که وارد قبر شد. در همان حال حس کردم که این سگ تندخویى من است که تجسم یافته و سراغ من آمده است . مضطرب شدم ، در اضطراب بودم که حضرت سیّد الشهداء تشریف آوردند و به من فرمودند: غصه نخور، من آن را از تو جدا مى کنم .[1]
قبرمان و رفیقمان در قبر و محشر و قیامت و بهشت و جهنممان همین اعمالی است که هر روز انجام می دهیم.
غفلت از عالم آخرت غفلت از اصل خویش بودن و وطن اصلی را فراموش کردن است. خدای متعال در قرآن کریم ، برای این که ما قیامت را فراموش نکنیم حدود هزار و هفتصد آیه در باره عالم آخرت آورده است . در ضمن این آیات ، اسامی و نامهای مختلفی برای عالم آخرت ، ذکر کرده است که هر کدام نشان دهنده وضع مخصوص و نظام مخصوص حاکم بر آن است.
دقت در کثرت آیات قرآنی در باره عالم آخرت ، اهمیت تأثیرتذکر آن عالم در تربیت انسان را می رساند و اسامی مختلفی که برای آن نامگذاری شده است ، موجب افزایش معرفت انسان به آن عالم و سبب تنبه و بیداری انسان می گردد.
اگر انسان همواره به یاد داشته باشد که در جلوی او عالمی است که باید به آن وارد شود و فرار از آن ممکن نیست و حوادثی در آن اتفاق می افتد که خود انسان در همین دنیا ، آنها را خلق می کند ، طوری زندگی خواهد کرد که عالم آخرت او بهشت برین گردد.
شیخ عباس قمی در کتاب منازل الاخره نقل می کند که حضرت امیرالمؤ منین علی (ع) در هر شب هنگامى که نماز عشاء تمام می شد و مردم به خوابگاه خود مى رفتند صداى نازنینش به حدى بلند مى شد که صداى آن حضرت را تمام اهل مسجد و کسانى که همسایه مسجد بودند مى شنیدند و مى فرمود:« تَجَهَّزُوا رَحِمَکُمُ اللَّهُ فَقَدْ نُودِیَ فِیکُمْ بِالرَّحِیلِ وَ أَقِلُّوا الْعَرْجَةَ عَلَى الدُّنْیَا وَ انْقَلِبُوا بِصَالِحِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ مِنَ الزَّادِ فَإِنَّ أَمَامَکُمْ عَقَبَةً کَئُوداً وَ مَنَازِلَ مَخُوفَةً مَهُولَةً لَا بُدَّ مِنَ الْوُرُودِ عَلَیْهَا وَ الْوُقُوفِ عِنْدَهَا.»[2] یعنی " مهیا شوید و وسایل سفر خود را آماده کنید ، خدا شما را رحمت کند ، بدرستیکه منادی مرگ ندای الرحیل در میان شما سرداده و کم کنید توجه خود را بر دنیا و از دنیا بیرون روید در حالی که با خود زاد و توشه ای از اعمال خوب داشته باشید . به راستی که روبروی شما عقبه های کئود یعنی جاههای بسیار دشوار و منزلگاههای هولناک وجود دارد که باید از آنها عبور کنید واز این بابت چاره ای ندارید."
سفر به عالم آخرت ، فناء و نابودی نیست بلکه آغاز زندگی جدید است و چگونگی این زندگی جدید وابسته به این است که در این دنیا چگونه باشیم . اگر طبق دستورات الهی عمل کردیم و نفس و شیطان و مظاهر دنیا فریبمان نداد ، زندگی جدید ما در عالم آخرت بهشت است و اگر خدا را رها کرده از شیطان اطاعت کردیم زندگی جدیدمان در آخرت ، جهنم سوزان است.
یکی از چیزهائی که انسان را از مرگ متنفر می کند ، جدائی از این دنیاست . خانه ساخته و ماشین خریده است و برای خود زندگی فراهم کرده است. تصور می کند که مرگ ، او را از همه ی آنها جدا می کند ولی تصور نمی کند که با مرگ ، در صورت مومن بودن به زندگی بهتری دست پیدا می کند که تمام نعمتهای دنیا در مقابل آن هیچ است.
وقتی تصور می کند که با مرگ از دوستان و خویشان خود جدا می شود ، غمگین می شود و تصور نمی کند که بهترین دوستان انسان در آن عالم هستند. کسانی هستند که مانند پدر و مادر و خویشان و دوستان و ائمه هدای علیهم السلام در آن عالم هستند. اگر انسان مومن باشد بهترین لذت آن دنیا همین دیدار و با دوستان است.
پس مرگ و عالم آخرت را فراموش نکنیم که تذکر عالم آخرت هم سختی های این دنیا را آسان می کند و هم جلوی طغیان نفس انسان را می گیرد و هم انسان خود را برای سفر به عالم آخرت با عمل صالح آماده می کند.در آیات قرآن دقت کنیم که چه نامهای برای عالم آخرت تعیین کرده است.