دیدار روح بعد از مرگ از بدن
در تفسیر مجمع البیان در ذیل آیات مربوط به برزخ می گوید :
وقتی سه روز از دفن میت بگذرد روح او از خداوند اجازه می گیرد تا در قبر به جسدش سری بزند ٬
هنگامی که به قبر می رود
می بیند
آب از بینی و دهان و گوشهایش جاری است
پس گریه اش می گیرد و می گوید ٬
ای بدن بیچاره من ! آیا به خاطر داری ایام زنده بودنت را در دنیا ؟
این است منزل وحشت و بلا و پوسیده شدن بدن!
و این است جای غم و پشیمانی !
سپس به آسمان می رود و بعد از پنج روز دوباره اجازه می گیرد و برمی گردد.
وقتی به قبر می آید می بیند چرک و زرد آب از بینی و دهان و گوشهایش جاری است ٬ باز گریه می کند و می گوید :
ای بدن بیچاره من!
آیا هیچ در دنیا به فکر اینجا بودی تا چیزی از پیش بفرستی که اینجا به دردت بخورد؟!
دوباره به آسمان می رود و بعد از هفت روز دوباره اجازه می گیرد و برمی گردد و می بیند خون و چرک مانند سیل از بینی و دهان و گوشهایش جاری است و کرم به آن افتاده باز گریه می کند و می گوید :
این منزل جای محنت و بلا و عقربها و کرمهاست .
آیا هیچ به فکر اینجا بودی ؟
کجایند آن اقوامت که کوچکترین ناراحتی پیدا می کردی دور و برت را می گرفتند؟!
امام صادق (ع) فرموده :
میان دنیا و آخرت ٬ هزار عقبه است که آسانترین آنها مرگ است .
همچنین امام صادق (ع) به ابو بصیر فرموده :
به یاد آور آن وقتی را که تنها در قبر باشی و چشمایت از حدقه در بیاید و به صورتت بریزد . و بند بند بدنت از هم جدا شود . و گوشت بدنت را کرمها بخورند. وخیال کن که در آن حال هستی و هیچ زاد و توشه ای هم نداری و از خداوند می خواهی که تو را به دنیا برگرداند و جبران مافات کنی . حال که اینجا هستی تصور کن این خواسته تو را خداوند اجابت کرده و به دنیا برگردانده پس تا وقت باقی است جبران کن و کارهایی که مرضیّ خداوند است انجام بده و از کارهایی که موجب نارضایتی و سحظ خداوند است دست بکش.
(کفایة الموحدین ٬ ج ۴ ٬ ص ۲۵۴ به نقل از تفسیر مجمع البیان)
